Efektowna sieciarka należąca do rodziny żupałkowatych Ascalaphidae, która nie ma reprezentanta w faunie Polski. Ciało wyraźnie, czarno owłosione. Głowa i tułów czarne z żółtymi detalami. Odwłok czarny, u samca z dobrze widocznymi przysadkami odwłokowymi. Czułki czarne, długie, zakończone buławkowato. Przednie skrzydła z rozległymi żółtymi, lub białymi plamami nasadowymi. Tylne skrzydła u nasady czarne, w środkowej ich części obecne żółte (ewentualnie białe) plamy – czarne plamy nasadowe wyraźnie wydłużone wzdłuż tylnej krawędzi skrzydeł – istotna cecha diagnostyczna gatunku. Użyłkowanie obu par skrzydeł czarne.
Włochy 29.05.2006 Fot. Paolo Mazzei
Toskania 2015 ♂ Fot. Rafał Celadyn
- Liczebność. Rzadki, liczny tylko lokalnie we Francji, Hiszpanii i we Włoszech
- Biotop. Nagrzane, kamieniste zbocza i inne ciepłe tereny otwarte; chętnie porośnięte wysoką roślinnością zielną lub trawami
- Wymiary. Długość ciała około 25 mm. Rs 42-55 mm
- Aktywność. Kwiecień – lipiec. W słoneczne dni aktywny i płochliwy, w czasie spoczynku siada z rozpostartymi skrzydłami. W chłodniejsze dni lata niechętnie, przeczekując niesprzyjająca aurę na łodygach traw i wysokiej roślinności zielnej – skrzydła złożone są wtedy dachówkowato, a żupałek jest mało płochliwy
- Lokalizacja. Włochy. W Polsce nie występuje
- Pokarm. Niewielkie owady, które chwyta w locie. Larwy również drapieżne
- Podobne. Inne gatunki z rodzaju – w Europie środkowej występują żupałek plamisty Libelloides macaronius i żupałek księżycoplamy Libelloides longicornis, które najłatwiej odróżnić po żółtym użyłkowaniu. Najbardziej podobne Libelloides lacteus i Libelloides latinus różnią się kształtem czarnych plam nasadowych na tylnych skrzydłach
- Uwagi. Autorzy obserwacji – Paolo Mazzei Rafał Celadyn