Crabronidae – Grzebaczowate
Ciemno ubarwione grzebacze, często z czerwonym w przedniej części odwłokiem. W przednim skrzydle 3 komórki kubitalne Cu, przy czym Cu3 silnie wydłużona – istotna cecha diagnostyczna rodzaju. Budują płytkie, jednokomorowe gniazda; upolowane dla larw owady ciągną po ziemi, lub transportują w locie. U obu płci oczy rozdzielone czołem. W Polsce występuje 13 gatunków chwatoszy (stan na rok 2017).
Łódź – Widzew 08.07.2011 ♀
Brzeziny 25.05.2011 ♀
Łódź – Majerowskie Pole 19.07.2020 ♀
Brzeziny 25.05.2011 ♀
- Status. Niektóre gatunki pospolite, inne zagrożone. Występują w całym kraju
- Siedlisko. Kserotermy, wydmy śródlądowe i inne tereny piaszczyste, skraje lasów, wrzosowiska, łąki, przydroża, ugory, polany
- Wymiary. Długość ciała 4.5-14 mm, w zależności od gatunku
- Aktywność. Maj – wrzesień
- Lokalizacja. Łódzkie, lubelskie
- Pokarm. Pyłek i nektar. Większość gatunków gniazda zaopatruje przede wszystkim w prostoskrzydłe krótkoczułkie, a znacznie rzadziej w świerszcze. Tachysphex obscuripennis łowi wyłącznie karaczany zadomki z rodzaju Ectobius. W południowej części Europy ofiarami bywają nimfy modliszek
- Podobne. Najbardziej podobny do Tachysphex jest rodzaj Tachytes. Różni się od chwatoszy wyraźnym, odstającym owłosieniem na głowie i tułowiu oraz bardziej wydłużonymi tylnymi przyoczkami. Bardzo zbliżone wyglądem są grzebacze z rodzaju Astata, które odróżnia się po kształcie i ułożeniu przyoczek i kształcie 3-ej komórki kubitalnej. U chwatoszy przyoczka są ustawione w podkowę i sprawiają wrażenie zanikających. Tylne przyoczka są podłużne, Astata ma okrągłe. Podobne są również Dryudella stigma i grzebacze z rodzaju Mimesa a nawet nasteczniki z rodziny Pompilidae. Poza tym wizualnie podobne bywają nęczyny Sphecodes
- Uwagi. Kleptopasożytem gniazdowym jest rogatnica Cerocoma schaefferi, a parazytoidy to powabniczki Hedychridium i mróżka Smicromyrme rufipes
- Uwagi 2. Pomocy przy oznaczeniach – niezastąpionej i niezbędnej – udzielili Darecki i Jacek Wendzonka
- Uwagi 3. Autor obserwacji – avidal
Przednie skrzydło – trzecia komórka kubitalna jest silnie wydłużona (podobnie jak w rodzaju Tachytes, lecz inaczej niż w rodzajach Astata, Dryudella i Mimesa, u których jest w zarysie prostokątna) Fot. Teresa Stolarczyk
Zbereże 24.07.2015 ♀
Łódź – Widzew 01.09.2014
Łódź – Widzew 01.09.2014
Ślądkowice 04.07.2012 ♀
Łódź – Młynek 03.08.2011 ♀
Łódź – Młynek 03.08.2011 ♀
Na przedostatniej fotce to nie Tachysphex – ma zbyt rozbudowane przedplecze, bardziej równoległe wewnętrzne krawędzie oczu złożonych i kształt tylnych przyoczek też nie pasuje. Wygląda na Miscophus bicolor, ale nie jestem pewien. Fajnie by było gdyby wszystkie fotki na Insektarium dało się otworzyć w powiększeniu tak jak niektóre.
Dobra, juz usuwam i postaram się przypatrzeć pod kątem Miscophus bicolor. Oby to było to.
Dzięki.
Rafał
Aha – nad powiększeniem wszystkich fotek popracuję po sezonie, zimą.
Nie tą miałem na myśli co usunąłeś tylko tą co teraz jest ostatnia – tamten jest ok. Porównaj te cechy o których wspomniałem na obu fotkach z Widzewa z 31.08.2014 😉
Dobra, rozumiem.
Usunąłeś o 2 fotki za dużo 😉 Na tych z Widzewa z 2014 są 2 różne gatunki, mimo że fotki z tego samego dnia i miejsca. Na tej drugiej prawdopodobnie Miscophus bicolor.
Jutro to poprawię. I extra, że nabrałeś przekonania co do Miscophusa. Jutro też wyślę na Twojego emaila kilka miesierek, na które się umawialiśmy. No nie wyrabiam się z czasem aktualnie.
Najbardziej podobny do Tachysphex jest rodzaj Tachytes. Wg FE w Polsce występują 2 gatunki Tachytes- obsoletus i panzeri. Różnią się od Tachysphexów wyraźnym odstającym owłosieniem na głowie i tułowiu i bardziej wydłużonymi tylnymi przyoczkami.
Nawet Jacek je pomylił http://www.entomo.pl/forum/viewtopic.php?f=29&t=27100&p=223271&hilit=tachytes#p223271
Fotka nr 6. to Tachytes. Widać to sterczące owłosienie głowy i tułowia.
Za każdym razem, gdy widzę chwatosza, zastanawiam sie, czy to nie Tachytes. Teraz bedę wiedział, na jakie cechy zwracać uwagę. Obawiam się jednak, że są rzadkie i niełatwo je będzie odszukać.
Dziękuję, Darecki. Skopiowałem Twój komentarz i dodałem do opisu
Teraz jest już 10 stwierdzonych gatunków Tachysphex w Polsce http://www.biomap.pl/pl/getpdf/17392_Olszewski_P_et_al_2013b.pdf
Sorry, teraz poprawka bo ostatnio opisano nowe gatunki, które wcześniej były nieznane lub były synonimami i tak u nas doszły jeszcze, oprócz austriacus, gatunki: jokischianus, nigripennis i nobilis czyli w sumie teraz mamy 13 gatunków Tachysphex. Być może w przyszłości będzie jeszcze więcej bo niektóre z tych nowych co nie występują u nas są u naszych sąsiadów, więc możliwe że w Polsce też zostaną stwierdzone. Tu jest obszerna praca na ten temat http://zookeys.pensoft.net/articles.php?id=7301
No to teraz już w ogóle nie ma szans, żeby je pooznaczać. Prackę sobie przeczytam w dogodnym momencie.