Małe i bardzo małe muchówki (1.8-5 mm), których ciało pokrywają długie i gęste włoskowate łuski (w tym także nogi i skrzydła). Większość gatunków aktywna po zmroku. Latają szybko i sprawnie, lecz na krótkich odcinkach. Zasiedlają wilgotne, zacienione tereny – wilgotne lasy, mokradła, kompostowniki, ścieki, a nawet łazienki (rodzaj Psychoda). Imagines żywią się nektarem i spadzią lub nie pobierają pokarmu. Larwy są saprofagiczne, bądź mykofagiczne (rzadziej).
W Polsce około 50 gatunków, często niemożliwych do rozróżnienia bez analizy genitaliów.
Larwa Pericoma sp. (id. Tony Irwin) 21.08.2011 Fot. Marek W. Kozłowski
Ćmianki niezidentyfikowane
Las Łagiewnicki 05.06.2016
Widzew 11.05.2014