Zwykle monotonnie ubarwione, czarne lub szarawe muchówki długoczułkie; samice niektórych gatunków o kontrastowo żółtych odwłokach. Nogi cienkie i stosunkowo długie. Skrzydła przezroczyste, lub przyciemnione, bez plam; niektóre gatunki bezskrzydłe. Imagines żywią się nektarem, czasem także pyłkiem. Larwy saprofagiczne, fitofagiczne lub mycetofagiczne. Zasiedlają najrozmaitsze biotopy, w tym mieszkania.
Najbardziej znanym gatunkiem jest ziemiórka pleniówka Sciara militaris, której larwy wykazują okazjonalnie skłonność do gromadnego przemieszczania się w poszukiwaniu terenów dogodnych do rozwoju. Tysiące larw tworzy żywy, ruchomy sznur zlepionych śluzem ciał o zwyczajowej nazwie pleń.
W Polsce co najmniej 150 gatunków, a przypuszczalnie znacznie więcej.
