Atypidae – Gryzielowate
Masywny pająk o potężnych szczękoczułkach. Samice czarne z nieco jaśniejszym od głowotułowia odwłokiem – regularnie z mniej lub bardziej intensywnym ciemnobrunatno-fioletowym odcieniem, samce zwykle całkowicie czarne. Kądziołki przędne trójczłonowe – ostatni człon przedzielony półpierścieniem.

Austria – Styria 11.04.2021 ♀ Fot. gernotkunz

1. Status. Rzadki. W Polsce na południu kraju EN
2. Siedlisko. Suche, nasłonecznione skarpy i murawy, zwłaszcza o podłożu wapiennym oraz widne lasy (zwłaszcza z udziałem sosny) i torfowiska
3. Wymiary. Samica 10-15 mm. Samiec 7-10 mm
4. Aktywność. Od wczesnej wiosny do późnej jesieni. Samice dożywają do 10 lat
5. Lokalizacja. Austria
6. Pokarm. Dzień spędza głęboko w wykopanej przez siebie norce, poluje w nocy na przechodzące koło wylotu norki owady (a właściwie koło zamaskowanej, wystającej poza wylot norki rury skonstruowanej z przędzy). Aby je schwytać, rozrywa oprzęd zamykający jego kryjówkę i wciąga ofiarę do wewnątrz; po sparaliżowaniu zdobyczy ceruje powstały otwór
7. Podobne. Dwa pozostałe krajowe gatunki – Atypus affinis (odmienna budowa 3 członu kądziołków przędnych, oraz inne proporcje długości członów, zwykle jaśniejsze ubarwienie ciała) i gryziel stepowy Atypus muralis (4-członowe kądziołki przędne)
8. Uwagi. Wszystkie gryziele są prawnie chronione
9. Uwagi 2. Autor obserwacji – gernotkunz

avidal