Sphecidae – Nękowate
Wcześniej znany jako Sphex rufocinctus i Sphex maxillosus. Tułów czarny. Odwłok czerwony z czarnymi ostatnimi tergitami. Przednie nogi u samicy na ogół w znacznej mierze czerwone ( golenie i stopy, oraz apikalna część ud ), u samca częściej czarne, niż czerwone. Na przednich skrzydle 3 komórki kubitalne Cu; środkowa w kształcie rombu. Gniazduje gromadnie, lub samotnie.
Łódzki Ogród Botaniczny 07.07.2018
Bolęcin Wrzesień 2013 Fot. Rafał Celadyn
Bolęcin Wrzesień 2013 Fot. Rafał Celadyn
Bolęcin Wrzesień 2013 Samica przy norce Fot. Rafał Celadyn
- Liczebność. Rzadki, choć ostatnio w ekspansji i istnieje szansa, że zauważalnie zwiększy liczebność i zasięg. Edit 2017: obecnie coraz liczniejszy i na południu i południowym wschodzie kraju wręcz pospolity. Edit 2019: gatunek należy uznać za pospolity
- Biotop. Suche, nasłonecznione tereny piaszczyste pokryte skąpą roślinnością; gatunek kserofilny
- Wymiary. 15-22 mm
- Czas lotu. Lipiec – wrzesień
- Lokalizacja. Bolęcin koło Trzebini – i jest to prawdopodobnie najmniej oddalone od Łodzi stanowisko. Edit: w lipcu 2016 roku Grzegorz Wieczorek sfotografował samca w Łódzkim Ogrodzie Botanicznym, a ja rok później odnalazłem go koło Pilczycy
- Pokarm. Nektar. Dla larw samice łowią prostoskrzydłe: koniki, pasikoniki i świerszcze. Do każdej z komór lęgowych dostarcza na ogół po 2-3 sparaliżowane owady. W jednym gnieździe znajdują się najczęściej 4 komory lęgowe
- Podobne. Przede wszystkim piaśnice Podalonia, które różnią się czarnymi nogami i kształtem 2 komórki kubitalnej – przyjmuje ona kształt trapezu
- Uwagi. W Pobliżu norki można się spodziewać obecności kleptopasożyta gniazdowego wyspecjalizowanego w nawiedzaniu właśnie tego gatunku nęka – rzadkiej i stosunkowo niedawno włączonej do fauny Polski muchówki Metopodia pilicornis
- Uwagi 2. Stanowisko w Bolęcinie odnalazł Rafał Celadyn, który także zidentyfikował gatunek i na moją prośbę udostępnił zamieszczone fotografie samicy przy norce
- Uwagi 3. Autorem obserwacji samicy ze złowionym podłatczynem jest Włodek Wypych
- Więcej o gatunku
Łódź – Majerowskie Pole 25.06.2019 Samica wciąga do norki samca Roeseliana roselii Fot. Włodek Wypych
Dolina Czarnej Włoszczowskiej 29.07.2017
Dolina Czarnej Włoszczowskiej 29.07.2017
Łódzki Ogród Botaniczny 07.07.2018
Łódź – Majerowskie Pole 15.08.2019
Krótkie filmiki prezentujące samice przy norce
Bardzo dziękuję. Szukałem tego gatunku. Mieszkam na wsi w woj. Świętokrzyskim – u mnie na podwórku sporo tych norek. Nieraz widuję po kilka owadów jednocześnie.
Też obserwuje takie agregacje. A jeszcze 3-4 lata temu nie mogłem go w Łodzi znaleźć…
Pozdrawiam