Harmonia axyridis – Biedronka arlekin

Coccinellidae – Biedronkowate
Najbardziej zróżnicowana morfologicznie spośród wszystkich krajowych gatunków biedronek. Znajduje się osobniki żółte, czerwone, czarne, pomarańczowe. Pokrywy mogą być całkowicie jednolite, dwubarwne bez żadnych plam, lub zdobione okrągławymi plamkami w liczbie od 2 do 23.  Odmiany barwne otrzymały własne nazwy. W ich tylnej części mniej lub bardziej wyraźny garb. Larwy czarnopomarańczowe, z wzorem w kształcie litery L na każdym boku i z 4 lub 5 pomarańczowymi wyrostkami po każdej bocznej stronie ciała. Jesienią imagines gromadnie oblegają elewacje budynków.
W naszym kraju pojawiła się niedawno, pierwsze stwierdzenia pochodzą z 2006 roku. I natychmiast wysunięto obawy, ze stanie się zagrożeniem dla krajowych gatunków, ostrzeżenia pojawiały się w sieci, radio i prasie. Arlekin stała się persona non grata. I choć fakty nie potwierdziły apokaliptycznych wizji, opinia pozostała. Osobiście bardzo jestem rad, że nasza entomofauna wzbogaciła się o tak efektowny i różnorodny gatunek.

Widzew 05.07.2014 Forma barwna typica

Łódź – Widzew 05.07.2014 Forma barwna typica

Widzew 08.06.2012 Forma barwna spectabilis

Łódź – Widzew 08.06.2012 Forma barwna spectabilis

H.axyridis

Łódź – BRUS 30.06.2019 Forma siccoma

Modlica 21.07.2012 Forma barwna conspicua

Modlica 21.07.2012 Forma barwna conspicua

Wiączyń 14.07.2011

Wiączyń 14.07.2011 Forma barwna succinea

Park Poniatowskiego 14.05.2011 Forma barwna novemdecimsignata

Łodź – Park Poniatowskiego 14.05.2011 Forma barwna novemdecimsignata

Widzew 11.05.2011 Forma barwna siccoma - widoczny garb na pokrywach, cecha diagnostyczna gatunku

Łódź – Widzew 11.05.2011 Forma barwna siccoma – widoczny garb na pokrywach, cecha diagnostyczna gatunku

Park Poniatowskiego 04.03.2012

Łódź – Park Poniatowskiego Zimująca agregacja 04.03.2012

  1. Liczebność. Bardzo pospolita
  2. Biotop. Głównie parki i zarośla, ogólnie wszędobylska
  3. Wymiary. Długość ciała 5-8 mm
  4. Aktywność. Marzec – grudzień. Zimowe miesiące spędza w ukryciu w stanie diapauzy
  5. Lokalizacja. Łódzkie, śląskie, wielkopolskie, mazowieckie, kujawsko-pomorskie. Występuje w całym kraju
  6. Pokarm. Mszyce i czerwce. Menu uzupełnia jajami, larwami i poczwarkami różnych owadów, chętnie innych biedronek; także pyłkiem i nektarem oraz owocami. Larwy afidofagiczne. Zdarza się, że atakują poczwarki i larwy innych biedronek (szczególnie chętnie Adalia bipunctata), a także osobniki preimaginalne własnego gatunku.
  7. Podobne. Konkretne formy barwne przypominają różne gatunki biedronek. Formę conspicua  łatwo wziąć za biedronkę dwukropkę Adalia bipunctata. Pomaga opatrzenie. Najpewniejszą cechą diagnostyczną jest garb na pokrywach
  8. Uwagi. Stadia preimaginalne pożerane są przez wiele owadów, w tym przez inne biedronki. Głównym naturalnym wrogiem są jednak zadrowate Phoridae z rodzaju Phalacrotophora. Larwy co najmniej 4 rodzimych gatunków zalicza się do potencjalnych parazytoidów poczwarek i larw. Imagines Phalacrotophora odżywiają się hemolimfą wysysaną z larw i poczwarek, które bronią się energicznie poruszając końcem ciała (tzw. flicking).
    W Azji głównym prześladowcą jest gatunek Phalacrotophora philaxyridis
  9. Uwagi. Autorzy obserwacji – Sebastian Nowosad Paweł Głowacki Andrzej Hańca Alfred Błażytko avidal
  10. H.axyridis w bazie BioMap
H.axyridis

Toszek 09.08.2018 Larwa fazy L5 Fot. Alfred Błażytko

Młynek 07.05.2012

Łódź – Młynek 07.05.2012

Harmonia larva&pupa

Toszek 09.08.2018 Fot. Alfred Błażytko

Zdrowie 12.06.2012 Akt kanibalizmu

Łódź – Zdrowie 12.06.2012 Akt kanibalizmu (faza L5)

Struga Dobieszkowska 25.06.2012 Forma barwna conspicua

Struga Dobieszkowska 25.06.2012 Forma barwna conspicua

Toruń 07.10.2022 Fot. Sebastian Nowosad

Struga Dobieszkowska 25.06.2012 Forma barwna conspicua

Struga Dobieszkowska 25.06.2012 Forma barwna conspicua

ŁOB 05.08.2012 Forma barwna succinea

Łódzki Ogród Botaniczny 05.08.2012 Forma barwna succinea

BRUS 22.08.2010 Forma barwna spectabilis

Łódź – BRUS 22.08.2010 Forma barwna spectabilis

Widzew 05.07.2014

Łódź – Widzew 05.07.2014

Łódź – BRUS 18.05.2020

Mikoszewo 31,08.2022 Forma barwna spectabilis Fot. Paweł Głowacki

Park Poniatowskiego 13.04.2010 Forma barwna succinea

Łódź – Park Poniatowskiego 13.04.2010 Forma barwna succinea

Janów 07.06.2012

Łódź – Janów 07.06.2012 Forma barwna succinea

h.axyridis

Łódzki Ogród Botaniczny 28.04.2018 Forma barwna spectabilis

H.axyridis

Łódź – BRUS 30.06.2019 Forma barwna succinea

Toruń 20.08.2022 Fot. Sebastian Nowosad

H.axyridis

Łódź – Widzew 06.07.2015 Forma barwna conspicua

Mikoszewo 31,08.2022 Forma barwna spectabilis Fot. Paweł Głowacki


Składanka różnych osobników z poszczególnych faz wybarwiania się poczwarki (chronologicznie) Fot. Andrzej Hańca

Poznań 17.07.2010 Fot. Andrzej Hańca

Poznań 26.09.2007 Osobnik juwenilny, tuż po opuszczeniu egzuwium. Po prawej pompowanie skrzydeł limfą Fot. Andrzej Hańca


avidal

2 thoughts on “Harmonia axyridis – Biedronka arlekin

Leave a Reply