Vespa velutina – Szerszeń czarny

Vespidae – Osowate
Znany tez jako szerszeń żółtonogi (co nie do końca odpowiada realiom), oraz szerszeń azjatycki (nazwa zarezerwowana dla Vespa mandarinia). Głowa z wierzchu czarna, żółta lub czerwonobrązowa; nadustek, policzki i żuwaczki są żółte. Najbardziej znany podgatunek Vespa velutina nigrithorax – ten, która dotarł do Europy i pierwotnie pochodzi z Chin – charakteryzuje się czarnym tułowiem i w znacznej mierze czarnym odwłokiem z wąską, żółtą przepaską poprzeczną na tylnej krawędzi pierwszego tergitu oraz żółtym tergitem 4 (dwie rozległe, żółte plamy zajmują niemal cała powierzchnię tego tergitu); wierzchołek odwłoka rdzawobrązowy. Populacje z południowo-wschodniej Azji różnią się m.in. żółtym lub czerwonobrązowym scutum i jaśniejszymi goleniami. U wszystkich podgatunków (których wyróżnia się aż 11) i form barwnych wszystkie człony stóp są żółte. Czułki z wierzchu czarne, od spodu ciemnobrązowe.

Francja – Oxelaëre 25.09.2022 Fot. Marie Lou Legrand

Francja – Oxelaëre 25.09.2022 Fot. Marie Lou Legrand

  1. Zasięg. Południowo-wschodnia Azja, Daleki Wschód, Półwysep Indyjski, Sri Lanka, Bhutan, Nepal, Pakistan, Tadżykistan, oraz zachodnia i południowa Europa
  2. Biotop. Parki, lasy, ogrody, łąki, tereny ruderalne, osiedla. Gniazduje wysoko na drzewach, znacznie rzadziej nisko wśród roślinności zielnej (to zwykle pierwsze gniazdo nowej królowej, które po zwiększeniu się populacji robotnic zostaje przeniesione w konary drzew)
  3. Wymiary. Długość ciała królowej do 30 mm. Robotnice o długości ciała 19-30 mm. Samce dorastają do 24 mm
  4. Aktywność. Zależna od lokalizacji – w regionach tropikalnych cały rok, w chłodniejszym klimacie od wiosny do późnej jesieni. Jeśli dochodzi do zimowania, hibernują królowe, które wybudzają się już w marcu
  5. Lokalizacja. Francja (we Francji i w Europie od 2005 roku). W Polsce nie występuje – najbliższe stanowisko w Niemczech
  6. Pokarm. Nektar, pyłek, przejrzałe owoce, soki roślinne, spadź, owady. Larwy entomofagiczne
  7. Podobne. Podgatunek występujący w Europie i na Dalekim Wschodzie łatwy do identyfikacji
  8. Uwagi. Gatunek bardzo agresywny tylko w sąsiedztwie gniazda – strażnicy nie tylko odpędzają intruza, ale zwykle także kontynuują atak w pogoni za nim. Poza gniazdem nieagresywny w stosunku do ludzi. Skutki użądlenia są porównywalne z Vespa crabro – pojedyncze użądlenie nie stanowi zagrożenia dla życia i zdrowia nie uczulonej osoby
  9. Uwagi 2. Autorka obserwacji – Marie Lou Legrand

Francja – Oxelaëre 25.09.2022 Fot. Marie Lou Legrand


avidal

Leave a Reply