Żądłówki eusocjalne. Tworzą wieloletnie społeczeństwa, na czele których stoi jedna, lub kilka królowych (oligoginia). Wszystkie prace wykonują niezdolne do rozrodu bezskrzydłe robotnice minor – piastunki i zbieraczki, a mrowiska strzegą uzbrojone w potężne żuwaczki robotnice major – żołnierze (nie u wszystkich gatunków) – wszystkie te kasty to samice. Zawsze uskrzydlone samce pojawiają się w mrowisku efemerycznie; po rójce giną bez wyjątku. Niektóre gatunki wyspecjalizowały się w pasożytnictwie na społecznych krewniakach. Podczas łupieżczych napadów porywają poczwarki zdobywając tym samym zastępy przyszłych niewolnic. Królowe innych gatunków przedostają się do obcego mrowiska i zabijają królową, po czym zajmują jej miejsce. Robotnice z takiego mrowiska wychowują wtedy potomstwo inwazyjnego gatunku.
Przepiękne fotografie mrówek z różnych stron świata można oglądać w galerii Kamila Stajniaka.
W Polsce występuje co najmniej 105 gatunków mrówek, w większości bardzo trudnych do oznaczenia; liczba ta zapewne będzie się jeszcze zwiększać. Zostały one podzielone na 4 podrodziny:
- Ponerinae – Złośnice
- Myrmicinae – Wścieklice
- Dolichoderinae – Nadrzewnice
- Formicinae – Mrówki
Camponotus herculeanus - Gmachówka cieśla
Camponotus ligniperda - Gmachówka drzewotoczna
Camponotus vagus - Gmachówka belkowa
Colobopsis truncata - Gmachówka ruchliwa
Dolichoderus quadripunctatus - Nadrzewnica czteroplamka
Formica cinerea - Pierwomrówka żwirowa
Formica pratensis - Mrówka łąkowa
Formica pressilabris - Ozdobnica mniejsza
Formica rufa - Mrówka rudnica
Formica truncorum - Mrówka pniakowa
Lasius brunneus - Hurtnica wstydliwa
Lasius emarginatus - Hurtnica skalna
Lasius fuliginosus - Kartonówka zwyczajna
Lasius flavus - Hurtnica podziemna
Manica rubida - Wścieklica dorodna
Myrmica rubra - Wścieklica zwyczajna
Myrmica spp. - Wścieklice
Polyergus rufescens - Zabora amazonka
Solenopsis fugax - Mrówka złodziejka
Temnothorax spp. - Wysmuklice
O mrówkach to tu raczej zbyt skromnie jak na mój gust. Mogę liczyć w niedalekiej przyszłości o więcej gatunków? Wiem, że mrówki są raczej trudne do rozpoznawani, ale są w Polsce też takie gatunki, które można bez problemu rozpoznać gołym okiem: Camponotus vagus, C. fallax, Polyergus rufescens, Lasius fuliginosus, L. brunneus, L. emarginatus, Dolichoderus quadripunctatus, Manica rubida czy Solenopsis fugax.