Formicidae – Mrówkowate
Charakterystyczną cechą całej podrodziny Formicinae jest budowa trzonka łączącego tułów z odwłokiem, na którym znajduje się pionowy, płaski wyrostek zwany łuską. Mrówka rudnica jest nieodróżnialna od gatunków bliźniaczych bez analizy mikroskopowej – są to Formica polyctena, Formica aquilonia, Formica lugubris. Lista to może się wydłużyć. Wszystkie one mają brązowo-czarny odwłok, przednią część tułowia, wierzch głowy i znaczne fragmenty nóg. Reszta ciała jest ruda. Mrowiska z charakterystycznymi, osiągającymi do 1 metra wysokości kopcami (nadziemna część mrowiska). Przebywa w nim tylko jedna królowa. Po zaplemnieniu anektuje ona gniazdo pierwomrówki łagodnej Formica fusca; zabija prawowitą królową i wykorzystuje robotnice do wychowywania potomstwa, zanim robotnice własnego gatunku będą do tego gotowe.

Dwa doskonałe ujęcia autorstwa Jacka Strojnego. Jakimś sposobem udało mu się zaobserwować atak na łowika

1. Status. Pospolita i bardzo liczna w całym kraju
2. Siedlisko. Lasy, zadrzewienia, parki, ogrody; na mrowiska wybierane są z reguły miejsca przez większą część dnia nasłonecznione, lecz zaciszne
3. Wymiary. Królowe i samce 8-12 mm. Robotnice 4-9 mm
4. Aktywność. Rójka marca do maja
5. Lokalizacja. Łódzkie, dolnośląskie
6. Pokarm. Wszystkożerne (m.in. bezkręgowce, nasiona, pyłek, nektar, spadź)
7. Podobne. Formica truncorum różni się ubarwieniem głowy, która jest całkowicie ruda – a jeśli na głowie występuje czarna lub brunatna plama, to jest ona mniejsza. Formica pratensis ma większą czarno-brązową plamę na wierzchu tułowia – oba te gatunki są wyraźnie rzadsze. Pospolita Formica sanguinea ma całe rudo-czerwone nogi , a na wierzchu tułowia zwykle brak czarno-brązowej plamy (nie jest to regułą – patrz komentarz Dareckiego).
8. Uwagi. Rudnice nie posiadają żądła, bronią się opryskując napastnika jadem złożonym głównie z kwasu mrówkowego
9. Uwagi 2. Znacznie pełniejszy opis rudnic można znaleźć na blogu Świat Makro 
10. Uwagi 3. Autorzy obserwacji – Kamil Górawski Adrian Truchta Jacek Strojny avidal
11. Zobacz też: Formica rufa – Królowa

Obserwowanie mrowiska z bliska, choć niesie pewien dyskomfort, bywa zajmującym zajęciem. Poniżej kilka scenek z życia takiego mrowiska w jednym z widzewskich zagajników

---

Łódź 05.12.2014

avidal