Halictidae – Smuklikowate
Ciało czarne, matowe, pokryte skąpo brązowawymi włoskami; u samic pierwsze dwa segmenty odwłoka jasno owłosione. Głowa wyraźnie węższa od tułowia. U samca na 2 i 3 sternicie 4 pary dużych zębowatych, spłaszczonych wyrostków – istotna cecha diagnostyczna gatunku. Czułki czarne; wierzchołki czułków samców trójkątnie, spiralnie podwinięte (stąd łacińska nazwa gatunkowa). Skrzydła przezroczyste; w przednim skrzydle 3 komórki kubitalne Cu.
Łuków 03.07.2022 ♀ Fot. Przemek Laskowski
Łuków 03.07.2022 ♂ Fot. Przemek Laskowski
Łódź – BRUS 18.06.2022 ♂ Fot. Kamila Chomicz
Łuków 07.07.2020 ♀ Fot. Przemek Laskowski
Łuków 16.06.2018 ♂ Fot. Przemek Laskowski
- Status. Zdecydowanie rzadka, znajdowana głównie w południowej, płd-wschodniej i centralnej części kraju DD
- Siedlisko. Ciepłe, suche tereny otwarte z niska roślinnością; także kwietne łąki, przydroża, ugory, polany. Gniazduje w agregacjach z innymi gatunkami żądłówek
- Wymiary. Długość ciała samicy 7.5-10 mm, samca 9-11 mm
- Aktywność. Czerwiec – sierpień; samce pojawiają się nieco wcześniej w sezonie, niż samice
- Lokalizacja. Lubelskie, łódzkie
- Pokarm. Nektar. Larwy żywią się mieszanina pyłku i nektaru, które samice zbierają niemal wyłącznie z powoju polnego Convolvulus arvensis; tylko sporadycznie odwiedzają kwiaty innych roślin. W odróżnieniu od większości innych dzikich pszczół transportują pyłek na wierzchu odwłoka
- Podobne. Jeszcze wyraźnie rzadsza i przeciętnie nieco większa (9-13 mm) wrzałka płaskozębna Systropha planidens, u której wszystkie segmenty odwłoka są jasno owłosione (dotyczy samic); samiec jest skąpiej owłosiony i wyposażony w tylko 2 pary wyrostków na sternitach
- Uwagi. Znanym pasożytem gniazdowym jest bardzo rzadka podsobka wrzałkówka Biastes brevicornis z rodziny Apidae
- Uwagi 2. Autorzy obserwacji – Kamila Chomicz Przemek Laskowski Justyna Kierat
- Więcej o gatunku
Łódź – Majerowskie Pole 26.06.2023 ♂ – ujęcie ukazujące kolce na sternitach Fot. Justyna Kierat
Łuków 13.07.2019 ♂ Fot. Przemek Laskowski
Łuków 03.07.2018 In copula Fot. Przemek Laskowski
Łuków 05.07.2021 ♀ Fot. Przemek Laskowski
Łuków 29.06.2022 ♂ Fot. Przemek Laskowski
Łuków 03.07.2018 In copula Fot. Przemek Laskowski
Łuków 13.06.2018 Fot. Przemek Laskowski
Łuków 14.07.2019 ♀ z zapyłkowanym odwłokiem Fot. Przemysław Laskowski
Tu musi być z cf., ja oznaczyłem ją jako Systropha sp. bo oba gatunki z tego rodzaju są ze zdjęć nieoznaczalne, a postawiłem na curvicornis sugerując się wielkością, którą podał Przemek , ale potem okazało się, że on nie potrafi prawidłowo oceniać wielkości na oko bo Halictusa który ma 7-8 mm ocenił na 4-5 mm.
Darek- latało ich cała masa. Skoro rzadka lub bardzo rzadka za rok jedną złapię(chociaż będę miał wyrzuty sumienia) i prześlę do ciebie do 100% identyfikacji.
Własciwie to wypadaloby zmienić opis na taki, ktory obejmuje oba nasze gatunki. Ale niechaj juz tak zostanie, dodam jedynie cf. zgodnie z sugestią. Twoj komentarz też przeciez stanowi wiążącą informację.
W Uwagi powinno być Biastes brevicornis, nie brevicronis.
Dzięki, Maks, poprawione.
Patrzę i patrzę na to zdjęcie ostatnie nad opisem gatunku, i zastanawiam się, czy to czasem nie jest jednak samiec, któremu czułki się tak ustawiły, że nie widać zawinięcia? Bo wydaje mi się, że tam z boku odwłoka wystają dwa kolce. Jeśli tak jest rzeczywiście, a nie tylko mi się wydaje, to byłaby to curvicornis bez cf, bo planidens miałaby jeden kolec:)
Nie jestem w stanie rozstrzygnąć tego dylematu. Może Darecki spojrzy przy okazji. Na razie usuwam ikonkę płci.