Vespidae – Osowate
Nadustek u obu płci żółty z wąskim, czarnym rysunkiem u samicy przypominającym często liść klonu. Policzki dobrze wykształcone. Wycięcie wewnętrznej krawędzi oka czarne z żółtym obrzeżeniem w dolnej części. Żółta skroń przerwana czarną plamką. Nadustek u obu płci żółty z czarną, wrzecionowatą plamką centralną; u samicy zwykle także dwie cienkie, liniowate plamki po bokach plamki centralnej.
- Status. Pospolita i liczna. Występuje w całym kraju
- Siedlisko. Łąki, polany, ugory i inne tereny otwarte oraz tereny ruderalne; nie stroni od osiedli ludzkich. Gniazda zawsze nadziemne, w tym na strychach i poddaszach
- Wymiary. Królowa 15-18 mm. Robotnice 11-14 mm. Samce 12-16 mm
- Aktywność. Maj – wrzesień. Zimę przeżywają jedynie młode królowe
- Lokalizacja. Łódzkie, małopolskie, śląskie
- Pokarm. Nektar, pyłek, soki roślinne, przejrzałe owoce. Dla larw robotnice łowią owady i pajęczaki
- Podobne. Inne osy różniące się min. rysunkiem na nadustku, ubarwieniem skroni, czy brakiem policzków (gatunki z rodzaju Vespula ). Najbardziej podobnym gatunkiem jest pasożytnicza osa żółtoplama Dolichovespula adulterina, którą można rozróżnić po kształcie nadustka (zaostrzone krawędzie, wydłużone dolne kąty)
- Uwagi. Nie jest agresywna; atakuje ludzi tylko wyjątkowo
- Uwagi 2. Identyfikacja Darecki
- Uwagi 3. Autorzy obserwacji – Aleksander Dorda Maks Syratt avidal

Niebieska strzałka wskazuje czarne wycięcie oka z żółtym obrzeżeniem jedynie w dolnej części. Czerwona strzałka wskazuje szerokie zaczernienie skroni, żółtej w górnej i dolnej części
Gniazdo oraz opiekująca się nim samica