Vespidae – Osowate
Głowa czarna, bez wypłaszczeń i zagłębień za przyoczkami; jamki na ciemieniu małe, słabo dostrzegalne. Nadustek (clypeus) u samicy czarny, u samca żółty; przedni brzeg nadustka głęboko łukowato wycięty. Między nasadami czułków żółta przepaska. Za każdym okiem mała żółta plamka. Przedplecze (pronotum) żółte (to ten wąski, zwężony po środku pas za głową), śródplecze (mesonotum) czarne. Tarczka czarna lub z żółtymi plamkami. Zatarczka czarna. Tegule zaokrąglone, nie wyciągnięte ku tyłowi w szpic. Odwłok stylikowany, czarny z żółtymi przepaskami na tylnych krawędziach tergitów 1-5; przepaska na pierwszym tergicie nie rozszerzona po bokach. Uda czarne, żółte w części apikalnej (przy goleniach). Golenie i stopy żółte.
- Status. Nierzadka i szeroko rozmieszczona, lecz obserwowana sporadycznie
- Siedlisko. Skraje lasów, polany, łąki, murawy, parki, ogrody i rozmaite inne tereny otwarte
- Wymiary. Samica 9.5-11 mm. Samiec 8.5-10 mm
- Aktywność. Maj – wrzesień
- Lokalizacja. Łódzkie
- Pokarm. Nektar, pyłek, spadź; chętnie odwiedza kwiaty baldachów, wilczomleczy, jeżyn i malin. Dla larw samica łowi larwy ryjkowców, zwłaszcza z rodzaju Hypera. Gniazda zakłada w pustych łodygach roślin zielnych: malin, jeżyn, ostów, baldachów…
- Podobne. Inne kopułkowate z podrodziny Eumeninae, ze szczególnym uwzględnieniem Euodynerus quarifasciatus, a zwłaszcza Allodynerus delphinalis (patrz komentarz Dareckiego)
- Uwagi. Wśród pasożytów gniazdowych wymienia się złotolitkę Chrysis splendidula, bleskotkę Melittobia acasta i gąsieniczniki z rodzaju Bathyplectes
- Uwagi. Identyfikacja Darecki
- Uwagi 2. Autor obserwacji – avidal
Łódź 15.12.2016
http://www.aculeata.de/Bildergalerie/Allodynerus_delphinalis/allodynerus_delphinalis.html
Prawda, że podobna? 🙂
G. laevipes najbliżej jest spokrewniony z Odynerus i Pterocheilus phaleratus (ta jednak jest inaczej ubarwiona), bo tak samo jak one ma pokrywki skrzydłowe (tegule), zaokrąglone, nie wyciągnięte ku tyłowi w szpic tak jak np. u bardzo podobnych Euodynerus czy Allodynerus. Na tych fotkach jest ta cecha nawet dość widoczna, jednak najlepiej widać to w ujęciu z góry. Poza tym (ale to już cecha wypatrzona przeze mnie, a nie z klucza) ma odrobinę szersze skronie i ciemię, dzięki czemu jej głowa wygląda na trochę grubszą, bardziej masywną niż u ww. rodzajów. Różnica jest subtelna ale po wnikliwej analizie okazała się dla mnie pomocna przy oznaczeniu z tych zdjęć.
A i żółte przepaski ma na tylnych, nie przednich, krawędziach tergitów..
Jak siostra bliźniaczka.
Cechę z tegulami dodam do opisu.
Wcześniej myślałem, że to Euodynerus quadrifasciatus bo zasugerowałem się fotkami na necie, które były źle oznaczone. Te na biolibie już poprawiłem, i tutaj http://www.naturspaziergang.de/Faltenwespen/Euodynerus_quadrifasciatus.htm też jest identyczny błąd bo to Gymnomerus laevipes. Widać wyraźnie głębokie wycięcie między 3 i 4 ząbkiem na żuwaczkach – takiego nie mają ani Euodynerus ani żaden Odynerus. A cecha z kształtem głowy, o której wcześniej wspomniałem, jest w kluczu do brytyjskich os M.E. Archera jako najważniejsza odróżniająca Gymnomerus od Odynerus 🙂 , zresztą Falk też tym wspomina.
Kolejna przesłanka na rzecz znanej zasady, że Euemninae są bardzo nieprzyjemne do oznaczania