Parnassius mnemosyne – Niepylak mnemozyna

Papilionidae – Paziowate
Skrzydła białe z czarnymi żyłkami. Na przednim skrzydle dwie czarne plamy. Gąsienica czarna z 2 rzędami żółtych plamek na bokach ciała.

P.mnemosyne

Uherce Mineralne 01.06.2019 Fot. Andrzej Kucharski

Bereżki 27.05.2014

Bereżki 27.05.2014

Bereżki 27.05.2014

Bereżki 27.05.2014

  1. Status. W Polsce rzadki i zagrożony występuje obecnie w dwóch regionach kraju – na północnym-wschodzie, gdzie tworzy miejscami liczne populacje (np. w Biebrzańskim PN) oraz na południowym-wschodzie do Bieszczad i Beskidu Niskiego po Kotlinę Sandomierską. Dodatkowo izolowana i odrębna taksonomicznie populacja w Górach Kamiennych w Sudetach VU VU
  2. Zagrożenia i ochrona. Objęty ochroną gatunkową. Zagrożony ze względu na rzadkość występowania w izolowanych i często nielicznych populacjach. Głównym zagrożeniem jest sukcesja obejmująca zarówno zarastanie (zalesianie) łąk jak i zwieranie się drzewostanu. Wymaga ochrony czynnej oraz programów reintrodukcji na odpowiednie siedliska
  3. Siedlisko. Zarówno w górach jak i na nizinach imagines można go spotkać na wilgotnych śródleśnych łąkach i polanach w żyznych lasach liściastych o charakterze grądu, łęgu lub buczyny. Niekiedy można go spotkać również w świetlistych lasach na mineralnych wyniesieniach pośród rozległych torfowisk (tzw. grądzikach). W górach czasami również w siedliskach bardziej suchych, a w Alpach i południowej Europie również na wylesionych przez człowieka siedliskach, jeśli utrzymuje się na nich kokorycz
  4. Wymiary. Długość ciała 27-32 mm. Rs 50-62 mm
  5. Cykl rozwojowy. Połowa maja – początek lipca (jedno pokolenie). Zimuje gąsieniczka w osłonce jajowej. Gąsienice od połowy marca do początku maja
  6. Zasięg. Gatunek o rozmieszczeniu europejsko-ałtajsko-turańskim występujący od Europy Zachodniej po Środkową Syberię. W obrębie areału szerokie dysjunkcje wywołane przynajmniej częściowo wymieraniem gatunku. Występuje od nizin do 2300 m n.p.m., jednak preferuje wysokości 1000-1700 m n.p.m
  7. Pokarm. Nektar. Gąsienice żerują  wczesną wiosną na kokoryczach Corydalis, w Polsce głównie na kokoryczy pełnej Corydalis solida. Rozwój jest bardzo szybki i wkrótce przepoczwarczają się, jako jedyne motyle dzienne, w twardym kokonie. Dorosłe żerują na koniczynie łąkowej Trifolium pratense, firletce poszarpanej Lychnis flos-cuculi, jaskrach Ranunculus, poziomkach Fragaria, ostrożeniach Cirsium, różnych gatunkach z rodziny jasnotowatych Lamiaceae oraz wielu innych roślinach
  8. Podobne. Niedoświadczony obserwator może pomylić ten gatunek z bielinkami, szczególnie z niestrzępem głogowcem Aporia crataegi od którego różnią go ciemne plamki na przednich skrzydłach
  9. Uwagi. Ze względu na krótki okres wegetacji rośliny żywicielskiej, rozwój gąsienicy następuje bardzo szybko (tylko trzy linienia). Jaja są składane przez samicę na suche rośliny już po zakończeniu wegetacji kokoryczy
  10. Uwagi 2. Autorzy obserwacji – Andrzej Kucharski  Marek W.Kozłowski   avidal
  11. Uwagi 3. Wszystkie punkty opisu gatunku redagowane przez – Arek Gawroński

P mnemosyne

Biebrzański Park Narodowy 27.05.2016


Marek W.Kozłowski.  Fragment programu „Sceny życia stawonogów”. Prod. Quadridens MWK dla TVP 2003


Arek Gawroński avidal

Leave a Reply