Saturniidae – Pawicowate
Skrzydła szaro-brązowe u obu płci. Na każdym skrzydle duże, ciemno obwiedzione pawie oko z czarną źrenicą. Przepaski poprzeczne silnie zygzakowate. Dorosła gąsienica jaskrawo zielona z niebieskimi brodawkami zakończonymi długimi, czarnymi frędzelkami; rzadziej żółto-pomarańczowa. Przed przepoczwarczeniem zmienia barwę na złocisto-brązową. Gąsienica w mniejszym lub większym stopniu zmienia ubarwienie po każdym linieniu – początkowo jest czarna z jasnobrązowymi, a potem pomarańczowymi brodawkami.
Wiedeń 02.05.2018 ♂ Fot. Adrian Atamańczuk
Włochy 18.05.2015 ♂ Fot. Paolo Mazzei
Wiedeń 02.05.2018 Fot. Adrian Atamańczuk
- Zasięg. Znaczna część Europy, Bliski Wschód, Azja Mniejsza, Kaukaz. W Polsce nie występuje, choć na podstawie obserwacji sprzed kilkudziesięciu lat (które jednak należy traktować z rezerwą) została zaliczona do krajowej entomofauny
- Siedlisko. Ogrody, parki, sady, winnice
- Wymiary. Długość ciała 60-72 mm. Rs 87-166 mm. Największy motyl Europy. Gąsienice dorastają do 130 mm. Gąsienice po wykluciu z jaj mierzą 5-6 mm. Poczwarka 35-50 mm
- Okres lotu. Marzec – czerwiec, w zależności od szerokości geograficznej; apogeum pojawu w środkowej Europie w 2-ej połowie maja. Pojedyncze osobniki na południu Europy można spotkać jeszcze w październiku. Samice aktywne nocą, samce także w ciągu dnia
- Lokalizacja. Austria, Grecja, Włochy
- Pokarm. Imagines mają uwstecznione narządy gębowe i nie pobierają pokarmu. Gąsienice żerują najchętniej na orzechu włoskim. Często znajdowane także na gruszach, jabłoniach, brzoskwiniach, czereśniach, oliwkach, migdałowcach, platanach, morelach, leszczynach, wiązach, lipach, brzozach…
- Podobne. Wyraźnie mniejsze i bardziej kontrastowo ubarwione Saturnia pavonia i Saturnia pavoniella. W Afryce występuje podobna Saturnia atlantica. Nocą szybko lecące osobniki można wziąć za nietoperze
- Uwagi. Wśród parazytoidów gąsienic wymienia się wiele gatunków rączyc, gąsieniczników i bleskotek; niektóre lokalne populacje bywają porażone w 99%-ach
- Uwagi. Autorzy obserwacji – Paolo Mazzei Adam Woźniak Adrian Atamańczuk
- Więcej o gatunku
- S.pyri u Mateusza Sowińskiego
Włochy 03.07.2008 Fot. Paolo Mazzei
Grecja 24.04.2019 Fot. Paolo Mazzei
Grecja 2015 Fot. Adam Woźniak
Grecja 24.04.2019 Fot. Paolo Mazzei
Grecja 24.04.2019 Fot. Paolo Mazzei
Włochy Młoda gąsienica 01.06.2009 Fot. Paolo Mazzei
Grecja 24.04.2019 Złoże jaj Fot. Paolo Mazzei