Chrysididae – Złotolitkowate
Ciało smukłe, wydłużone. Obie płci tak samo ubarwione. Głowa i tułów oraz scutellum zielono-niebieskie; czasem na tułowiu pojawiają się złocisto-zielone, rozmazane plamy. Odwłok złocisto-czerwony. Tylna, ząbkowana krawędź trzeciego tergitu tej samej barwy, co sam tergit; 4 ząbki dłuższe i ostrzejsze niż u podobnej Chrysis subcoriacea, mimo to niezbyt długie ani ostre. Sternit drugi złocisto-czerwono-pomarańczowy z prostokątnymi czarnymi plamami, sporadycznie zielonkawy. Sternit trzeci czarny z mniejsza, lub większą złocisto-czerwoną plamą u samicy. Żyłka radialna w skrzydle przednim dochodzi do krawędzi skrzydła, tworząc tym samym zamkniętą komórkę radialną – cecha diagnostyczna rodzaju Chrysis; żyłka radialna w części nasadowej prosta, nie wygięta łukowato przy pterostigmie.
Krzywe 22.05.2016 ♀ lustrująca hotel dla żądłówek
Krzywe 22.05.2016 ♀
Krzywe 23.05.2016 ♀
- Status. Pospolita i liczna; samice 10-krotnie liczniejsze od samców. Występuje w całym kraju
- Siedlisko. Lasy, a zwłaszcza ich skraje, polany, łąki. Częsta na ścianach drewnianych budynków, na pniach usychających drzew, przy hotelach dla żądłówek
- Wymiary. Długość ciała samicy 7-13 mm. Samiec 6-12 mm. Jedna z największych krajowych złotolitek
- Aktywność. Maj – sierpień z apogeum pojawu w czerwcu i lipcu; pojedyncze samice w sprzyjających warunkach latają aż do początku października. Dwa pokolenia w sezonie
- Lokalizacja. Wigierski Park Narodowy
- Pokarm. Nektar, chętnie odwiedza kwiaty trybuli leśnej i innych selerowatych. Entomofagiczne larwy pożerają larwy gatunków żywicielskich, oraz zgromadzone dla nich zapasy sparaliżowanych owadów. Samice nawiedzają gniazda gatunków z rodzaju Symmorphus (w tym Symmorphus murarius) i Ancistrocerus (w tym Ancistrocerus parietinus)
- Podobne. Liczne inne złotolitki różniące się m.in. punktowaniem ciała, ubarwieniem tylnej krawędzi 3 tergitu, kształtem i długością ząbków, barwą sternitów i kształtem czarnych plam na nich – i tak np. u najbardziej znanej Chrysis ignita sternit drugi jest złocisto-zielony, a czarne plamy na nim bardziej zaokrąglone i wydłużone. Rozpoznanie Chrysis longula znacznie ułatwiają duże rozmiary i wczesna sezonowa aktywność
- Uwagi. Autor obserwacji – avidal
- Więcej o gatunku
Użyłkowanie przedniego skrzydła charakterystyczne dla rodzaju Chrysis
Ostatni 3 tergit i jego tylna krawędź (apical rim) o 4 ząbkach są tego samego koloru
Ja widuję w tym roku złotolitki z grupy ignita już od końca marca!
Najwcześniej w sezonie pojawiają się Chrysis angustula, Chrysis terminata i Chrysis ignita sensu stricto; przypuszczalnie to był któryś z tych gatunków. W nadchodzącym sezonie chciałbym sfotografować ten ostatni z wymienionych gatunków, jako najbardziej znany, a w rzeczywistości wcale nie tak często obserwowany. Tak czy inaczej obserwacja bardzo wczesna, zwykle złotolitki pojawiają się regularnie najwcześniej pod koniec kwietnia, albo i w maju – a i to tylko część gatunków.