Vespidae – Osowate
Ubarwienie ciała żółto-czarne. Nadustek żółty – u samicy z czarnym rysunkiem w kształcie kotwicy (lub po prostu z kanciastą, czarną plamą), u samca wzór ten nie jest tak wyraźny i rozbudowany. Policzki zredukowane do wąskiego odstępu między dolnym brzegiem oka a nasadą żuwaczki – cecha diagnostyczna rodzaju Vespula. Skronie samicy dwubarwne, czarno-żółte (czarny odcinek w środkowej części skroni), żółte linie na boku przedplecza proste, bez trójkątnego rozszerzenia po środku – ważne cechy identyfikacyjne gatunku. Gniazda konstruuje w odizolowanych, dobrze zamaskowanych miejscach – m.in. w ziemi (np. w opuszczonych norach gryzoni), w dziuplach, na strychach. Jedna kolonia może liczyć do 7000 osobników; apogeum liczebności następuje we wrześniu.

Łódź – Park Podolski 19.09.2021 ♀ Fot. Adrian Truchta

Łódź 12.08.2015 ♀ Fot. Jacek Strojny

Łódź 29.09.2015 ♀ Fot. Jacek Strojny

Łódź 29.09.2015 ♀ Fot. Jacek Strojny

1. Status. Pospolita i bardzo liczna. Występuje w całym kraju
2. Siedlisko. Obecna w różnych biotopach; szczególnie dogodne warunki odnajduje na terenach ruderalnych, blisko osiedli ludzkich i w ich obrębie
3. Wymiary. Królowa 16-19 mm. Robotnice 11-14 mm. Samce 13-17 mm
4. Aktywność. Kwiecień – październik; samce pojawiają się najwcześniej późną wiosną
5. Lokalizacja. Łódzkie, lubuskie, małopolskie
6. Pokarm. Imagines żywią się głównie sokami roślinnymi, spadzią, przejrzałymi owocami i nektarem. Larwy są stricte mięsożerne. Młode królowe po przezimowaniu dokarmiane są przez świeżo wyklute larwy pożywną wydzieliną (kropelki cieczy)
7. Podobne. Przede wszystkim Vespula germanica, która różni się rysunkiem na nadustku (trzy – a rzadziej tylko jedna – owalne małe czarne plamki), kształtem żółtej linii na boku przedplecza (z wyraźnym trójkątnym zębem po środku), oraz jednolicie żółtymi skroniami u obu płci. Nadustek u Vespula austriaca jest całkowicie żółty. Gatunki z rodzaju Dolichovespula najłatwiej odróżnić po dobrze wykształconych policzkach i czarnych wewnętrznych wycięciach oka, których tylko obrzeżenie jest częściowo żółte
8. Uwagi. Identyfikacja Darecki
9. Uwagi 2 . Autor fotografii studyjnej – Kamil Stajniak
10.  Uwagi 3. Autorzy obserwacji – Magdalena Williams Marek Nowacki Adrian Truchta Jacek Strojny Lucyna Bugiera avidal

Biała strzałka wskazuje całkowicie żółte wycięcie oka. Niebieska strzałka wskazuje prostą żółtą linię na boku przedplecza (bez ząbka). Czerwona strzałka wskazuje czarną plamkę na skroni (często znacznie rozleglejszą)

Fotografia studyjna Fot. Kamil Stajniak

Chociszewo 22.10.2021 In copula Fot. Lucyna Bugiera

Chociszewo 22.10.2021 Fot. Lucyna Bugiera

Bywa, ze ofiarą samicy poszukującej pożywienia dla larw staje się owad znacznie od niej większy. Przypadkiem miałem możliwość przyjrzenia się akcji ataku na narożnicę Phalera bucephala, naprawdę dużego motyla. Walka trwała około 30 minut, podczas których motyl uległ niemal całkowitemu wytarciu. Mimo to Tomaszowi Blaikowi udało się go zidentyfikować. Aby się przekonać, jak gwałtowne, dynamiczne i w sumie przerażające jest takie zajście, trzeba być jego świadkiem.

Las Łagiewnicki 26.06.2016 ♀

Łódź – Las Łagiewnicki 26.06.2016 ♀

Las Łagiewnicki 26.06.2016 ♀

Lubinicko 22.09.2020 ♀ ze złowionym Pieris rapae Fot. Marek Nowacki

Żywa, hibernująca samica znaleziona wśród trzcinowych rurek zaadaptowanych przez murarki na gniazda.

Kalwaria Zebrzydowska 21.01.2023 ♀ Fot. Magdalena Williams

Kalwaria Zebrzydowska 21.01.2023 ♀ Fot. Magdalena Williams

Kalwaria Zebrzydowska 21.01.2023 ♀ Fot. Magdalena Williams

avidal