Chrysididae – Złotolitkowate
Znana też pod nazwą powabnica palearktyczna. Obie płci odmiennie ubarwione. Samica o czerwonym pronotum i mesonotum, u samca cały wierzch tułowia niebiesko-zielony. Odwłok u obu płci złocistoczerwony. Punktowanie 3 tergitu stosunkowo rzadkie; tylna krawędź 3 tergitu bez ząbków, boczne krawędzie z pojedynczymi małymi, lecz stosunkowo wyraźnymi u obu płci ząbkami. Na środkowych goleniach u samców brak dołków lub są one płytkie. Żuwaczki czarne, bez żółtych plam. Skrzydła przezroczyste, żyłka M łagodnie, łukowato wygięta – niemal prosta.
Łódzki Ogród Botaniczny 2021 ♂ Fot. Włodek Wypych
Łódzki Ogród Botaniczny 22.06.2016 ♂
Łódź – Rogowska 08.06.2013 ♀
Okolice Warszawy 08.08.2022 ♀ Fot. Teresa Stolarczyk
- Status. Pospolita; obie płci tak samo liczne. Występuje w całym kraju
- Siedlisko. Tereny otwarte i ciepłe, przede wszystkim piaszczyste
- Wymiary. Długość ciała obu płci 5.5-10 mm
- Aktywność. Maj – wrzesień
- Lokalizacja. Łódzkie, mazowieckie
- Pokarm. Pyłek kwiatowy. Larwy są parazytoidami grzebaczy takich jak Bembecinus tridens i osmyków Cerceris, zwłaszcza Cerceris arenaria. Poza tym samice składają jaja w gniazdach Ancistrocerus parietinus, Osmia nigriventris, Megachile parietina i rozmaitych Lasioglossum
- Podobne. Inne powabnice oraz powabniczki Hedychridium – zwłaszcza bliźniaczo podobna Hedychrum niemelai; samice tego gatunku oznacza się po mniejszym, spiczastym i wąsko rozciętym ząbku na 3 sternicie, a samce po mniej wyraźnych ząbkach na bokach 3 tergitu i głębokich dołkach na środkowych goleniach. Samiec Hedychrum gaersteckeri również jest trudny do rozróżnienia – dołek na środkowych goleniach jest u niego zdecydowanie większy, a żuwaczki są żółto plamkowane. Samice łatwo pomylić z pękatkami z rodzaju Holopyga (żyłka M silnie wygięta, brak ząbków na bokach tergitu 3)
- Uwagi. Autor obserwacji – Marek W.Kozłowski Teresa Stolarczyk Marek Wyszomirski Włodek Wypych avidal
- Więcej o gatunku
♀ – kilka zbliżeń; widoczny między innymi wydatny ząb lateralny na 3-im tergicie Fot. Teresa Stolarczyk
Okolice Warszawy 08.08.2022 Tylko wyjątkowo udaje się wykonać zdjęcie kopulującej parce – akt płciowy jest ledwie kilkusekundowy – na podstawie obserwacji autorki zdjęcia Fot. Teresa Stolarczyk
Łódź ♀ Fot. Marek Wyszomirski
Mazowieckie ♂ Fot. Teresa Stolarczyk
Łódź -Park Zdrowie 20.06.2019 ♀
Konstancin-Jeziorna 11.06.2019 Fot. Marek W. Kozłowski
Łódzki Ogród Botaniczny 05.08.2012 ♀
Łódź – Rogowska 08.06.2013 ♀
Łódzki Ogród Botaniczny 05.08.2012 ♀
Łódzki Ogród Botaniczny 05.08.2012 ♀
Łódź – Rogowska 08.06.2013 ♀
Wiączyń 02.07.2012 ♀
no proszę, ogrodu botanicznego jeszcze nie zaliczyłem w ramach makrowycieczek. A chyba warto, skoro taki gość tam wysiaduje…
Łódzki ogród to dobre miejsce na błonkówki i muchówki. Szczególnie to, gdzie rosną rośliny zielne. Ale powabnice, w towarzystwie wielu grzebaczy, najliczniej i najłatwiej spotkać w słoneczne dni letnie na terenie piaskowni koło ulicy Rogowskiej. Jeśli jesteś z Łodzi, to chętnie pokażę w sezonie.
jasne, bardzo chętnie ;-). A na Rogowskiej chodzi o ten rzadki lasek na piaskach? Nie kojarzę tam piaskowni jako takiej…
Właściwie to mocno poszerzony fragment piaszczystej drogi mniej więcej w środku prostokąta wyznaczonego przez ulice: Rogowską, Strykowską, Łupkowa i Piaskową. Do zlustrowania na Google maps.
dzięki za podpowiedź. Będę miał to miejsce na uwadze, ale wspólny wypad nie byłby złym pomysłem. Chętnie się douczę w technikaliach 😉