Acrodactyla quadrisculpta

Ichneumonidae – Gąsienicznikowate
Ciało smukłe, delikatne. Głowa czarna. Tułów czarny; scutum lśniące. Odwłok z wierzchu czarny. Uda i krętarze żółtopomarańczowe. Pokładełko krótkie, lecz dobrze widoczne; lekko zakrzywione do góry. Golenie i stopy bladożółte, ciemno prążkowane. Czułki jednolicie czarne. Skrzydła przezroczyste

Kraków 25.04.2020 Fot. Maksymilian Syratt

Kraków 25.04.2020 Fot. Maksymilian Syratt

Kraków 25.04.2020 Fot. Maksymilian Syratt

  1. Status. Liczebność trudna do oszacowania – brak danych. Zapewne nierzadki
  2. Siedlisko. Lasy, parki, ogrody, zadrzewienia, zarośla, polany, łąki, ugory, przydroża – wszędzie tam, gdzie znajdzie gatunki żywicielskie
  3. Wymiary. Długość ciała samicy 8-9 mm
  4. Aktywność. Wiosna – jesień
  5. Lokalizacja. Małopolskie
  6. Pokarm. Larwy żerują na pająkach z rodziny Tetragnathidae (dotychczas potwierdzono porażanie Tetragnatha montana, Tetragnatha obtusa i Tetragnatha extensa), rzadziej Araneidae (potwierdzony rodzaj Araniella). Koinobiont, ektoparazytoid. Samica składa jajo na grzbiecie pająka – w miejscu, z którego ten nie jest w stanie usunąć jaja nogami. Po wylęgu larwa wysysa płyny ustrojowe pająka, początkowo nie wyrządzając mu krzywdy zagrażającej życiu. Jednak w ostatnim etapie wzrostu wysysa ofiarę całkowicie, niekiedy w ciągu kilku ledwie godzin. Następnie konstruuje pergaminowy oprzęd, w którym się przepoczwarcza. Sieć utkana przez jej ofiarę jest odpowiednio wytrzymała, aby utrzymać ciężar poczwarki w kokonie – podczas żerowania larwa wstrzykuje do ciała ofiary substancje chemiczne wpływające na układ nerwowy pająka. Dochodzi do manipulacji behawioralnej na poziomie molekularnym – pająk konstruuje sieć jak najbardziej sprzyjającą pod względem budowy larwie (przed przepoczwarczeniem zwisa ona na jednej z nienaturalnie wytrzymałej nici, do której jest uczepiona podwójnymi, kolczastymi wyrostkami grzbietowymi), a następnie poczwarce gąsienicznika
  7. Podobne. W Polsce występują jeszcze dwa gatunki z rodzaju – Acrodactyla madida (golenie pozbawione prążkowania, pasożyt Linyphiidae) i Acrodactyla polita (czarne krętarze)
  8. Uwagi. Autor obserwacji – Maks Syratt

Kraków 09.04.2020 Larwa żerująca na kwadratniku Tetragnatha sp. Fot. Maksymilian Syratt

Kraków 19.04.2020 Poczwarka Fot. Maksymilian Syratt

Kraków 19.04.2020 Poczwarka Fot. Maksymilian Syratt


avidal

Leave a Reply