Ichneumonidae – Gąsienicznikowate

Na ogół smukłe owady z długimi czułkami liczącymi co najmniej 16 segmentów. Mierzą od 3 do 35 mm, a z pokładełkiem do 165 mm. W przednim skrzydle brak żyłki Rs+M, czym różnią się od męczelkowatych Braconidae. Pokładełko może być bardzo długie, lub krótkie, niewidoczne. Parazytoidy –  idiobionty i koinobionty. Pierwsze hamują rozwój żywiciela, często go uśmiercając zaraz po sparaliżowaniu, drugie pasożytują na wciąż rozwijających się poczwarce, czy larwie. Koinobionty są zwykle endo-, a idiobionty ektoparazytoidami. W kręgu żywicieli znajduje się bardzo wiele różnych owadów, łącznie z samymi gąsienicznikami – zachodzi wtedy zjawisko nadpasożytnictwa, strategii stosowanej np. przez rodzaj Gelis. Najczęściej są to jednak inne błonkówki, motyle i chrząszcze,a znacznie rzadziej pająki, wielbłądki, sieciarki lub chruściki. Długość życia imagines trwa przeciętnie 1-2 miesiące; zimujące samice żyją do 10 miesięcy.

Żółta linia imituje żyłkę Rs+M, która jest obecna u Braconidae

Żółta linia imituje żyłkę Rs+M, która jest obecna u Braconidae

Kokon - tu z podrodziny Ichneumoninae - powstaje już po opuszczeniu żywiciela

Kokon – tu z podrodziny Campopleginae – powstaje już po opuszczeniu żywiciela (identyfikacja Jacek Hilszczański)

Widzew 20.03.2015 Zimujące samice z rodzaju Ichneumon

Łódź – Widzew 20.03.2015 Zimujące samice z rodzaju Ichneumon

Na polskiej checkliście widnieją 3184 gatunki z 516 rodzajów pogrupowanych w 34 podrodziny.

PRZEŁĄCZ NA GALERIĘ

Absyrtus vicinator
Achaius oratorius
Acrodactyla quadrisculpta
Acrocrinus stylator
Agrothereutes abbreviator Widzew 22.05.2015 Samica
Agrothereutes leucorhaeus

Agrypon flaveolatum - Łuczak poczwarkowiec Majerowskie Błota 16.04.2015 Samiec
Alomya debellator

Amblyjoppa fuscipennis Widzew 30.07.2011
Amblyteles armatorius - Tęposz czarnożółty Młynek 26.06.2012 Samica
Anisotacrus bipunctatus
Anomalon cruentatum - Zwężeń motylowiec Las wiączyński 14.06.2012
Apechthis compunctor - Lisznik poczwarkowiec
Apechthis rufata - Lisznik żółtoornamentowy
Aphanistes ruficornis - Zwężeń barwny Lubuskie 08.08.2012 Fot. Ryszard Orzechowski
Apophua bipunctoria

Aptesis nigrocincta - Dandys krecik
Aritranis director
Baranisobas ridibundus - Gmerek penetrator

Barichneumon derogator
Barichneumon gemellus
Callajopa cirrogaster Grotniki 23.06.2010
Callajopa exaltatoria
Chasmias lugens - Ponurnik żałobny Żakowice 14.03.2011
Chasmias motatorius - Ponurnik przeziernikowiec

Clistopyga incitator
Coelichneumon cyaniventris - Gąsienicznik wysmużnik
Coelichneumon deliratorius - Gąsienicznik poczwarkowiec Modlica 07.06.2014
Coleocentrus excitator Łęgi Slubickie 27.05.2012
Cratichneumon culex - Gąsienicznik iglicznik

Cratichneumon flavifrons - Gąsienicznik strzygończyk Cr. cavifrons
Crypteffigies lanius Bielsko- Biała 30.04.2014 Fot. Grzegorz Gierlasiński
Crytea erythraea - Lazówka czerwona

Ctenichneumon divisorius - Gąsienicznik natarczywy
Ctenichneumon panzeri - Gąsienicznik czarnoczułki C.panzeri male
Cyclolabus pactor
Rodzaj Diphyus - Harcun

Rodzaj Diplazon - Pięknisk
Dusona spp. - Liszeczniki
Dyspetes luteomarginatus
Echthrus reluctator
Enicospilus repentinus - Baryłek czerwony
Eridolius rufonotatus
Eridolius sp. Park Poniatowskiego 08.05.2012
Eupalamus oscillator
Eutanyacra picta - Ornamentnik pstry Romanów koło Łodzi 05.08.2015 Fot. Jacek Kalisiak
Excavarus apiarius - Larczyn płastowiec Młynek 05.08.2014
Exetastes adpressorius
Exetastes illusor

Rodzaj Gelis
Habrocampulum biguttatum - Gibik wiotki
Heterischnus truncator Janów 14.03.2011 Samica
Heteropelma amictum
Hoplismenus terrificus - Zagładnik rusałkowiec
Rodzaj Ichneumon - Gąsienicznik

Ischnus alternator - Razik zwójkowiec
Ischnus inquisitorius - Razik intruz

Latibulus argiolus - Cymonek klecankowiec
Liotryphon spp.
Lissonota spp.
Listrodromus nycthemerus - Ornatek nawieszczek
Lymantrichneumon disparis - Subtelnik poczwarkowiec Ujazd 02.05.2012
Megarhyssa perlata - Zgłąb perłowy
Megarhyssa vagatoria - Zgłąb olbrzymi
Melanichneumon albipictus - Gąsienicznik białoznaczny
Mesoleptidea prosoleuca

Metopius spp. - Czolce Emilia 07.08.2013
Nematopodius formosus
Neotypus coreensis

Neoxorides collaris
Neoxorides nitens Las wiączyński 05.06.2016
Netelia melanura
Netelia spp. Netelia
Nippocryptus vittatorius
Odontocolon dentipes
Oedemopsis scabricula

Opheltes glaucopterus Emilia 19.08.2013
Rodzaj Ophion - Sierpoń

Orthocentrus fulvipes
Oxyrrhexis carbonator
Perithous scurra - Udręcz barwny
Perithous septemcinctorium - Udręcz zamorkowiec
Phaenolobus terebrator - Świdrzyk wykidajło P.terebrator
Pimpla rufipes - Kłowacz podżegacz
Pimpla turionellae - Kłowacz zwójkowiec

Pleolophus brachypterus - Ukłuj półskrzydlaczek
Protichneumon pisorius - Zawisakowiec siwiotkowiec
Polytribax perspicillator

Pseudoamblyteles homocerus
Rhyssa amoena - Zgłębiec powabny
Rhyssa persuasoria - Zgłębiec trzpiennikowiec Bereżki 29.05.2014
Rhyssella approximator - Zgłębniczek skrzywiony
Rhyssella obliterata - Zgłębniczek zanikający
Scambus calobatus
Schenckia graminicola
Schizopyga circulator

Sphinctus serotinus - Przykrzycznik jesienny Franciszków 09.10.2013
Spilichneumon occisorius - Gąsienicznik pręgowiec Murawy Dobromierskie 26.07.2014
Stauropoctonus bombycivorus - Potworak agresor
Stenarella domator Las wiączyński 01.07.2012
Stenichneumon culpator - Gąsienicznik czerwonawy Gałków 12.03.2011
Syspasis scutellator - Sysun nalotnik
Syzeuctus bicornis - Rapiera rogata
Tersilochinae Widzew 27.03.2012 Na wierzbowej
Thaumatogelis spp.
Therion circumflexum
Trichomma enecator
Trychosis spp. Las Łagiewnicki 25.07.2013 Widoczne 5-kątne zwierciadełko
Virgichneumon dumeticola - Gąsienicznik białobrewy Widzew 06.08.2011
Vulgichneumon saturatorius - Gąsienicznik błyszczkowiec

Rodzaj Xorides
Xylophrurus augustus
Zanthojoppa lutea - Zagładnik rubinowy


Statystyki (na podstawie liczby odsłon)


Rok 2022
Netelia spp. – 787
Pimpla rufipes – 716
Megarhyssa vagatoria – 643
Ophion scutellaris – 519
Lissonota spp. – 440
Rhyssa persuasoria – 411
Ophion luteus – 375
Xorides praecatorius – 374


Rok 2020
Megarhyssa vagatoria – 540
Rhyssa persuasoria – 296
Netelia spp. – 261
Ophion scutellaris – 229
Protichneumon pissorius – 184


Rok 2018
Rhyssa persuasoria – 146
Ichneumon stramentarius – 122
Ophion scutellaris – 102
Amblyteles armatorius – 94
Protichneumon pissorius – 93


Rok 2016
Rhyssa persuasoria – 92
Amblyteles armatorius – 77
Ichneumon stramentarius – 63
Stenichneumon culpator – 62
Amblyjoppa fuscipennis – 59

Rok 2021
Megarhyssa vagatoria – 598
Ophion obscuratus – 537
Netelia spp. – 502
Ophion scutellaris – 347
Amblyteles armatorius – 303
Rhyssa persuasoria – 291


Rok 2019
Netelia spp. – 267
Rhyssa persuasoria – 232
Protichneumon pissorius – 124
Ichneumon stramentarius – 111
Amblyteles armatorius – 107


Rok 2017
Rhyssa persuasoria – 120
Ichneumon stramentarius – 82
Amblyteles armatorius – 79
Amblyjoppa fuscipennis – 67
Agrypon flaveolatum – 63


Rok 2015
Rhyssa persuasoria – 90
Ichneumon stramentarius – 60
Amblyteles armatorius – 48
Odontocolon dentipes – 47

2 thoughts on “Ichneumonidae – Gąsienicznikowate

Leave a Reply