Bardzo różnorodna i wielka rodzina zawierająca ponad 16 rodzajów. Zalicza się tu bardzo małe, jak i bardzo duże pająki sieciowe o przeważnie wielkim, jajowatym odwłoku, jaskrawym i kolorowym, często zdobionym wzorkami z pasków, kropek i plamek. Nogi na ogół kolczaste. 8 oczu, z których 4 środkowe zazwyczaj układają się w kwadrat. Sieć okrągła, a pająk czatuje na jej środku, bądź czai się obok w kryjówce. Do rodziny krzyżakowatych należą najbardziej znane ogółowi i najłatwiej kojarzone gatunki, których w naszym kraju odkryto 49 ( stan na 2018 rok ).

 Aculepeira ceropegia – Kołosz wielobarwny
 Agalenatea redii – Krzyżaczek ugorowy
 Araneus alsine – Krzyżak pomarańczowy
 Araneus angulatus – Krzyżak rogaty
 Araneus diadematus – Krzyżak ogrodowy
 Araneus marmoreus – Krzyżak dwubarwny
 Araneus quadratus – Krzyżak łąkowy
 Araneus sturmi
 Araniella displicata
 Araniella spp.
 Argiope bruennichi – Tygrzyk paskowany
 Cercidia prominens
 Cyclosa conica – Kołosz stożkowaty
 Cyclosa oculata – Kołosz
 Cyrtophora citricola
Gibbaranea bituberculata
Gibbaranea gibbosa
 Hypsosinga heri
 Hypsosinga pygmaea
 Larinioides cornutus – Krzyżak nadwodny
Larinioides ixobolus – Krzyżak mostowy
 Larinioides patagiatus
 Mangora acalypha – Mangora
 Neoscona adianta
 Nuctenea umbratica – Kołosz szczelinowy
Singa hamata – Rośliniowiec
 Zilla diodia
Zygiella x-notata – Liścianek sektornik

Najczęściej odwiedzane gatunki ( na podstawie liczby odsłon )
Rok 2020
Nuctenea umbratica – 723
Araneus quadratus – 604
Araniella sp – 452
Rok 2019
Nuctenea umbratica – 322
Araneus quadratus – 320
Araniella sp – 226
Rok 2018
Araneus quadratus – 311
Araneus alsine – 288
Araneus diadematus – 249
Rok 2017
Araneus quadratus – 115
Araneus diadematus – 96
Aculepeira ceropegia – 90
Rok 2016
Aculepeira ceropegia – 73
Araneus quadratus – 67
Larinioides cornutus – 55