Bardzo różnorodna i wielka rodzina zawierająca ponad 16 rodzajów. Zalicza się tu bardzo małe, jak i bardzo duże pająki sieciowe o przeważnie wielkim, jajowatym odwłoku, jaskrawym i kolorowym, często zdobionym wzorkami z pasków, kropek i plamek. Nogi na ogół kolczaste. 8 oczu, z których 4 środkowe zazwyczaj układają się w kwadrat. Sieć okrągła, a pająk czatuje na jej środku, bądź czai się obok w kryjówce. Do rodziny krzyżakowatych należą najbardziej znane ogółowi i najłatwiej kojarzone gatunki, których w naszym kraju odkryto 49 (stan na 2023 rok).
Aculepeira ceropegia - Kołyśnik wielobarwny

Agalenatea redii - Krzyżaczek ugorowy
Araneus alsine - Krzyżak pomarańczowy
Araneus angulatus - Krzyżak rogaty
Araneus diadematus - Krzyżak ogrodowy
Araneus marmoreus - Krzyżak dwubarwny
Araneus quadratus - Krzyżak łąkowy
Araneus sturmi - Krzyżak sieciowy
Araneus triguttatus - Krzyżak czarowny

Araniella displicata - Nalistnik czerwieniejący
Araniella spp. - Nalistniki
Argiope bruennichi - Tygrzyk paskowany
Cercidia prominens - Ściółek nieparek
Cyclosa conica - Kołosz stożkowaty
Cyclosa oculata - Kołosz guzkowaty
Cyrtophora citricola - Namiotnik opuncjowy
Gibbaranea bituberculata

Agalenatea redii - Krzyżaczek ugorowy

Araneus alsine - Krzyżak pomarańczowy

Araneus angulatus - Krzyżak rogaty

Araneus diadematus - Krzyżak ogrodowy

Araneus marmoreus - Krzyżak dwubarwny

Araneus quadratus - Krzyżak łąkowy

Araneus sturmi - Krzyżak sieciowy

Araneus triguttatus - Krzyżak czarowny

Araniella displicata - Nalistnik czerwieniejący

Araniella spp. - Nalistniki

Argiope bruennichi - Tygrzyk paskowany

Cercidia prominens - Ściółek nieparek

Cyclosa conica - Kołosz stożkowaty

Cyclosa oculata - Kołosz guzkowaty

Cyrtophora citricola - Namiotnik opuncjowy

Gibbaranea bituberculata

Gibbaranea gibbosa

Hypsosinga heri
Hypsosinga pygmaea
Hypsosinga sanguinea

Larinioides cornutus - Krzyżak nadwodny
Larinioides ixobolus - Krzyżak mostowy

Larinioides patagiatus - Krzyżak bursztynowy
Larinioides sclopetarius - Krzyżak gromadny
Leviellus stroemi - Niecnik

Mangora acalypha - Mangora
Neoscona adianta - Potul kłosowiec
Nuctenea umbratica - Kołosz szczeliniowy
Singa hamata - Rośliniowiec
Singa nitidula

Zilla diodia
Zygiella atrica - Liścianek nakrzewiak

Zygiella x-notata - Liścianek sektornik

Hypsosinga heri

Hypsosinga pygmaea

Hypsosinga sanguinea

Larinioides cornutus - Krzyżak nadwodny

Larinioides ixobolus - Krzyżak mostowy

Larinioides patagiatus - Krzyżak bursztynowy

Larinioides sclopetarius - Krzyżak gromadny

Leviellus stroemi - Niecnik

Mangora acalypha - Mangora

Neoscona adianta - Potul kłosowiec

Nuctenea umbratica - Kołosz szczeliniowy

Singa hamata - Rośliniowiec

Singa nitidula

Zilla diodia

Zygiella atrica - Liścianek nakrzewiak

Zygiella x-notata - Liścianek sektornik

Zobacz też:
Argiope argentata – Tygrzyk srebrzysty
Mecynogea lemniscata – Bazylea perełkowiec
Micrathena sagittata
Statystyki (na podstawie liczby odsłon)
Rok 2022
Nuctenea umbratica – 2 069
Araneus quadratus – 1 882
Araniella diadematus – 1 335
Rok 2020
Nuctenea umbratica – 723
Araneus quadratus – 604
Araniella sp – 452
Rok 2018
Araneus quadratus – 311
Araneus alsine – 288
Araneus diadematus – 249
Rok 2016
Aculepeira ceropegia – 73
Araneus quadratus – 67
Larinioides cornutus – 55
Nuctenea umbratica – 2 069
Araneus quadratus – 1 882
Araniella diadematus – 1 335
Rok 2020
Nuctenea umbratica – 723
Araneus quadratus – 604
Araniella sp – 452
Rok 2018
Araneus quadratus – 311
Araneus alsine – 288
Araneus diadematus – 249
Rok 2016
Aculepeira ceropegia – 73
Araneus quadratus – 67
Larinioides cornutus – 55
Rok 2021
Nuctenea umbratica – 1 362
Araneus quadratus – 1 156
Araniella sp – 962
Rok 2019
Nuctenea umbratica – 322
Araneus quadratus – 320
Araniella sp – 226
Rok 2017
Araneus quadratus – 115
Araneus diadematus – 96
Aculepeira ceropegia – 90
Nuctenea umbratica – 1 362
Araneus quadratus – 1 156
Araniella sp – 962
Rok 2019
Nuctenea umbratica – 322
Araneus quadratus – 320
Araniella sp – 226
Rok 2017
Araneus quadratus – 115
Araneus diadematus – 96
Aculepeira ceropegia – 90