Szybko latające ważki różnoskrzydłe. Potrafią zawisać w powietrzu. Rozpiętość skrzydeł przewyższająca długość ciała. Skrzydła na ogół przezroczyste, czasem z plamami szczególnie widocznymi u nasady, lub z ciemnymi pasami. Oczy zawsze stykają się na szczycie głowy, u obu płci.  Odwłok bywa grzebietobrzusznie spłaszczony , ubarwiony odmiennie u samic i u samców, które zazwyczaj przejawiają zachowania terytorialne. Nie są przesadnie płochliwe. Zasiedlają rejony stojących, lub wolno płynących zbiorników wodnych. Larwy bardzo żarłoczne  o krótkim, lekko spłaszczonym ciele, często wyposażone w ochronne kolce odwłokowe. Polują na wodne bezkręgowce wyrzucając przed siebie dużą i wklęsłą tzw. maskę.

W Polsce latają 22 gatunki z 5 rodzajów.

 Crocothemis erythraea – Szafranka czerwona
 Leucorrhinia albifrons – Zalotka białoczelna
 Leucorrhinia caudalis – Zalotka spłaszczona
 Leucorrhinia pectoralis – Zalotka większa
Leucorrhinia rubicunda – Zalotka czerwonawa
 Libellula depressa – Ważka płaskobrzucha
 Libellula fulva – Ważka ruda
 Libellula quadrimaculata – Ważka czteroplama
 Orthetrum brunneum – Lecicha południowa
 Orthetrum cancellatum – Lecicha wielka
 Orthetrum coerulescens – Lecicha mała
 Sympetrum danae – Szablak czarny
 Sympetrum depressiusculum – Szablak przypłaszczony
 Sympetrum flaveolum – Szablak żółty
Sympetrum fonscolombii – Szablak wędrowny
Sympetrum meridionale – Szablak południowy
 Sympetrum pademontanum – Szablak przepasany
 Sympetrum sanguineum – Szablak krwisty
 Sympetrum striolatum – Szablak późny
 Sympetrum vulgatum – Szablak zwyczajny