Najliczniejsza rodzina z podrzędu rośliniarek Symphyta. Brązowe, czarne, lub zielone; niejednokrotnie zdobione jaskrawymi plamkami i przepaskami w kolorze żółtym, białym, czy czerwonym. Brak stylika łączącego tułów z odwłokiem. Czułki cienkie, składające się z 7-13 członów, zwykle z 9. Powszechny dymorfizm płciowy. Samice wyposażone w piłkowane pokładełko, którym przepiłowują tkankę roślinną i składają w niej jaja. Larwami są gąsienice różniące się od motylich liczbą posuwek. Zjadają i minują liście, oraz stymulują wytwarzanie galasów.
W Polsce występują co najmniej 484 gatunki pilarzowatych.

Aglaostigma fulvipes - Nazanek przytuliowy

Rodzaj Allantus - Psowacz

Amauronematus longiserra - Szydlik przewężony

Rodzaj Athalia - Gnatarz

Rodzaj Caliroa - Śluzownica

Cladius pectinicornis - Żebernica jeleniówka

Rodzaj Craesus - Płast

Rodzaj Dolerus - Ćwik

Empria spp. - Nasytnice

Eriocampa ovata - Olszanica dwubarwna

Rodzaj Eutomostethus - Dorzutek

Euura spiraeae - Naroślak parzydłowy

Hemichroa australis - Obarwica olchowa

Hemichroa crocea - Obarwica rudawka

Hoplocampa flava - Owocnica jasna

Hoplocampa pectoralis - Owocnica majówka

Rodzaj Macrophya - Brosznica

Monostegia abdominalis - Spaśnica tojeściowa


Nematinus steini - Darżyniec pomarańczowy

Rodzaj Nematus - Brzęczak

Pachyprotasis antennata - Podbielik czartawiec

Pachyprotasis rapae - Podbielik rzepnik

Periclista lineolata - Dookółek dębowy

Phymatocera aterrima - Owrzódka konwaliowa

Pontania viminalis - Listnica wiklinówka

Pristiphora conjugata - Piłecznica wierzbówka

Pristiphora erichsonii - Zawodnica Erichsona

Rhogogaster scalaris - Szczerbatek zielony

Sciapteryx consobrina - Mangra jaskrowa

Selandria serva - Owalnica trawowiec

Siobla sturmii - Niecierpnica żółtawa

Strongylogaster multifasciata - Rozdwojnica paprotnica

Strongylogaster xanthocera - Rozdwojnica czarnobrzucha

Rodzaj Tenthredo - Pilarz

Rodzaj Tenthredopsis - Plesznica

Trichiocampus viminalis - Jotek wierzbowiec

Statystyki (na podstawie liczby odsłon)
Craesus septentrionalis – 475
Allantus cinctus – 366
Rhogogaster scalaris – 310
Phymatocera aterrima – 295
Tenthredo vespa – 266
Caliroa cerasi – 236
Rok 2020
Allantus cinctus – 279
Nematus salicis – 266
Phymatocera aterrima – 232
Craesus septentrionalis – 226
Caliroa cerasi – 168
Rhogogaster scalaris – 165
Rok 2018
Caliroa cerasi – 116
Athalia rosae – 106
Nematus salicis – 105
Caliroa annulipes – 92
Macrophya punctumalbum – 89
Allantus cinctus – 85
Rhogogaster scalaris – 79
Rok 2016
Allantus cinctus – 124
Craesus septentrionalis – 111
Caliroa cerasi – 80
Athalia rosae – 64
Strongylogaster xanthocera -60
Tenthredo vespa – 60
Pontania viminalis – 60
Craesus septentrionalis – 455
Allantus cinctus – 359
Tenthredo scrophulariae – 249
Phymatocera aterrima – 236
Caliroa cerasi – 211
Nematus salicis – 197
Rok 2019
Rhogogaster scalaris – 190
Nematus salicis – 142
Caliroa cerasi – 117
Athalia rosae – 115
Allantus cinctus – 114
Pristiphora erichsonii – 101
Tenthredo campestris – 86
Rok 2017
Allantus cinctus – 118
Caliroa cerasi – 101
Nematus salicis – 88
Craesus septentrionalis – 73
Athalia rosae – 76
Dolerus puncticollis – 69
Rhogogaster scalaris – 69
Rok 2015
Allantus cinctus – 103
Athalia rosae – 59
Strongylogaster xanthocera – 54
Caliroa annulipes – 51
Macrophya punctumalbum – 51