Najliczniejsza rodzina z podrzędu rośliniarek Symphyta. Brązowe, czarne, lub zielone; niejednokrotnie zdobione jaskrawymi plamkami i przepaskami w kolorze żółtym, białym, czy czerwonym. Brak stylika łączącego tułów z odwłokiem. Czułki cienkie, składające się z 7-13 członów, zwykle z 9. Powszechny dymorfizm płciowy. Samice wyposażone w piłkowane pokładełko, którym przepiłowują tkankę roślinną i składają w niej jaja. Larwami są gąsienice różniące się od motylich liczbą posuwek. Zjadają lub minują liście, oraz stymulują wytwarzanie galasów.
W Polsce występują co najmniej 484 gatunki pilarzowatych.
Aglaostigma aucupariae
Aglaostigma fulvipes
Allantus cinctus – Psowacz różany
Allantus rufocinctus
Amauronematus longiserra – Szydlik przewężony
Athalia bicolor – Gnatarz nadustek
Athalia circularis – Gnatarz irysowiec
Athalia rosae – Gnatarz rzepakowiec
Athalia spp. – Gnatarze
Caliroa annulipes – Śluzownica lipowa
Caliroa cerasi – Śluzownica ciemna
Caliroa cinxia – Śluzownica dębówka
Caliroa varipes – Śluzownica ciemnoskrzydła
Cephaledo bifasciata
Craesus alniastri – Płast olchowiec
Craesus latipes – Płast gromadnik
Craesus septentrionalis – Płast brzozowiec
Dolerus bajulus
Dolerus germanicus
Dolerus puncticollis/gonager – Ćwik
Dolerus spp. – Ćwiki
Dolerus vestigialis – Ćwik krasnoudy
Empria spp.
Eriocampa ovata – Olszanica dwubarwna
Eutomostethus ephippium – Dorzutek olszynówka
Eutomostethus gagathinus – Dorzutek żółtogoleń
Eutomostethus luteiventris – Dorzutek błotny
Euura spiraeae – Naroślak parzydłowy
Hemichroa australis – Obarwica olchowa
Hemichroa crocea – Obarwica rudawka
Hoplocampa flava – Owocnica jasna
Macrophya albicincta – Brosznica białoznaczna
Macrophya alboannulata – Brosznica bzowa
Macrophya annulata
Macrophya blanda
Macrophya duodecimpunctata
Macrophya militaris – Brosznica
Macrophya montana – Brosznica jeżynówka
Macrophya punctumalbum – Brosznica jesionówka
Macrophya ribis
Macrophya rufipes – Brosznica winoroślowa
Macrophya sanguinolenta
Monostegia abdominalis – Spaśnica tojeściowa
Nematinus steini
Nematus miliaris – Brzęczak towarzyski
Nematus poecilonotus – Brzęczak zielony
Nematus ribesii – Brzęczak porzeczkowy
Nematus salicis – Brzęczak wierzbowiec
Nematus tibialis – Brzęczak robiniowy
Nematus spp. – Brzęczaki
Pachyprotasis antennata – Podbielik czartawiec
Pachyprotasis rapae
Periclista lineolata – Dookółek
Phymatocera aterrima – Owrzódka konwaliowa
Pontania viminalis – Listnica wiklinówka
Pristiphora conjugata – Piłecznica wierzbówka
Pristiphora erichsonii – Zawodnica Erichsona
Rhogogaster viridis -Szczerbatek zielony i gatunki bliźniacze
Sciapteryx consobrina – Mangra jaskrowa
Selandria melanosterna – Owalnica okazała
Selandria serva – Owalnica trawowiec
Siobla sturmii
Strongylogaster multifasciata – Rozdwojnica paprotnica
Strongylogaster xanthocera – Rozdwojnica
Tenthredo amoena
Tenthredo atra
Tenthredo baetica – Pilarz gorczycowy
Tenthredo campestris – Pilarz polny
Tenthredo colon
Tenthredo crassa
Tenthredo ferruginea
Tenthredo livida – Pilarz białokoł
Tenthredo maculata
Tenthredo mandibularis – Pilarz podbiałowy
Tenthredo marginella – Pilarz oreganowy
Tenthredo mesomela – Pilarz zielononogi
Tenthredo olivacea
Tenthredo omissa
Tenthredo scrophulariae – Palik trędownikowy
Tenthredo temula
Tenthredo trabeata
Tenthredo vespa
Tenthredo zona
Tenthredopsis friesei – Plesznica trawiak
Tenthredopsis litterata – Plesznica kameleonka
Tenthredopsis nassata
Tenthredopsis scutellaris – Plesznica wielożerna
Tenthredopsis sordida
Trichiocampus viminalis – Jotek wierzbowiec
Zonuledo zonula
STATYSTYKI
Najczęściej oglądane gatunki – na podstawie liczby odsłon
Rok 2020
Allantus cinctus – 279
Nematus salicis – 266
Phymatocera aterrima – 232
Craesus septentrionalis – 226
Caliroa cerasi – 168
Rhogogaster viridis – 165
Rok 2019
Rhogogaster viridis – 190
Nematus salicis – 142
Caliroa cerasi – 117
Athalia rosae – 115
Allantus cinctus – 114
Pristiphora erichsonii – 101
Tenthredo campestris – 86
Rok 2018
Caliroa cerasi – 116
Athalia rosae – 106
Nematus salicis – 105
Caliroa annulipes – 92
Macrophya punctumalbum – 89
Allantus cinctus – 85
Rhogogaster viridis – 79
Rok 2017
Allantus cinctus – 118
Caliroa cerasi – 101
Nematus salicis – 88
Craesus septentrionalis – 73
Athalia rosae – 76
Dolerus puncticollis – 69
Rhogogaster viridis – 69
Rok 2016
Allantus cinctus – 124
Craesus septentrionalis – 111
Caliroa cerasi – 80
Athalia rosae – 64
Strongylogaster xanthocera -60
Tenthredo vespa – 60
Pontania viminalis – 60
Rok 2015
Allantus cinctus – 103
Athalia rosae – 59
Strongylogaster xanthocera – 54
Caliroa annulipes – 51
Macrophya punctumalbum – 51