Najliczniejsza rodzina z podrzędu rośliniarek Symphyta. Brązowe, czarne, lub zielone; niejednokrotnie zdobione jaskrawymi plamkami i przepaskami w kolorze żółtym, białym, czy czerwonym. Brak stylika łączącego tułów z odwłokiem. Czułki cienkie, składające się z 7-13 członów, zwykle z 9. Powszechny dymorfizm płciowy. Samice wyposażone w piłkowane pokładełko, którym przepiłowują tkankę roślinną i składają w niej jaja. Larwami są gąsienice różniące się od motylich liczbą posuwek. Zjadają i minują liście, oraz stymulują wytwarzanie galasów.
W Polsce występują co najmniej 484 gatunki pilarzowatych.
Aglaostigma fulvipes - Nazanek przytuliowy
Rodzaj Allantus - Psowacz
Amauronematus longiserra - Szydlik przewężony
Rodzaj Athalia - Gnatarz
Rodzaj Caliroa - Śluzownica
Cladius pectinicornis - Żebernica jeleniówka
Rodzaj Craesus - Płast
Rodzaj Dolerus - Ćwik
Empria spp. - Nasytnice
Eriocampa ovata - Olszanica dwubarwna
Rodzaj Eutomostethus - Dorzutek
Euura spiraeae - Naroślak parzydłowy
Hemichroa australis - Obarwica olchowa
Hemichroa crocea - Obarwica rudawka
Hoplocampa flava - Owocnica jasna
Hoplocampa pectoralis - Owocnica majówka
Rodzaj Macrophya - Brosznica
Monostegia abdominalis - Spaśnica tojeściowa
Nematinus steini - Darżyniec pomarańczowy
Rodzaj Nematus - Brzęczak
Pachyprotasis antennata - Podbielik czartawiec
Pachyprotasis rapae - Podbielik rzepnik
Periclista lineolata - Dookółek dębowy
Phymatocera aterrima - Owrzódka konwaliowa
Pontania viminalis - Listnica wiklinówka
Pristiphora conjugata - Piłecznica wierzbówka
Pristiphora erichsonii - Zawodnica Erichsona
Rhogogaster scalaris - Szczerbatek zielony
Sciapteryx consobrina - Mangra jaskrowa
Selandria serva - Owalnica trawowiec
Siobla sturmii - Niecierpnica żółtawa
Strongylogaster multifasciata - Rozdwojnica paprotnica
Strongylogaster xanthocera - Rozdwojnica czarnobrzucha
Rodzaj Tenthredo - Pilarz
Rodzaj Tenthredopsis - Plesznica
Trichiocampus viminalis - Jotek wierzbowiec
Statystyki (na podstawie liczby odsłon)
Craesus septentrionalis – 455
Allantus cinctus – 359
Tenthredo scrophulariae – 249
Phymatocera aterrima – 236
Caliroa cerasi – 211
Nematus salicis – 197
Rok 2019
Rhogogaster viridis – 190
Nematus salicis – 142
Caliroa cerasi – 117
Athalia rosae – 115
Allantus cinctus – 114
Pristiphora erichsonii – 101
Tenthredo campestris – 86
Rok 2017
Allantus cinctus – 118
Caliroa cerasi – 101
Nematus salicis – 88
Craesus septentrionalis – 73
Athalia rosae – 76
Dolerus puncticollis – 69
Rhogogaster viridis – 69
Rok 2015
Allantus cinctus – 103
Athalia rosae – 59
Strongylogaster xanthocera – 54
Caliroa annulipes – 51
Macrophya punctumalbum – 51
Allantus cinctus – 279
Nematus salicis – 266
Phymatocera aterrima – 232
Craesus septentrionalis – 226
Caliroa cerasi – 168
Rhogogaster viridis – 165
Rok 2018
Caliroa cerasi – 116
Athalia rosae – 106
Nematus salicis – 105
Caliroa annulipes – 92
Macrophya punctumalbum – 89
Allantus cinctus – 85
Rhogogaster viridis – 79
Rok 2016
Allantus cinctus – 124
Craesus septentrionalis – 111
Caliroa cerasi – 80
Athalia rosae – 64
Strongylogaster xanthocera -60
Tenthredo vespa – 60
Pontania viminalis – 60